Dış hizmet kullanımı

Yaman Törüner

Kuru-luşlar, kendi içlerinde yapabilecekleri işlerin bir bölümünü, firmaları dışında yaptırmak ve bu üretim veya hizmetleri satın almak isteyebilirler. Bu uygulamalara “dış hizmet kullanımı (outsourcing)” diyoruz. Üretimin veya verilen servisin tümünü veya bir bölümünü firma dışından satın almak, firmalara çeşitli konularda esneklik sağlayabiliyor. Dünya ölçeğinde yapılan istatistiklerden, gelişen firmaların yüzde 90’ının dış hizmet kullandığı anlaşılıyor.

1980’li yıllardan itibaren kuruluşlar yaptıkları işlerin bir bölümünü üçüncü şahıslara yaptırmaya başladılar.
Bunun amacı, maliyetlerin düşürülmesiydi. Şimdilerde ise, muhasebe, denetim, teknoloji kullanımı gibi özel hüner ve bilgi gerektiren işler de firma dışında yaptırılıyor. Hatta firmaların sık sık ülkeleri dışından da dış hizmet kullanımına başvurdukları görülüyor.

Temel nedenler
Dış hizmet kullanımının temel nedeni, dışarıdan alınan üretim veya hizmetin, daha süratli, daha iyi ve daha ucuz sağlanması. Kuruluşlar, bazı konularda, kendileri dışında daha becerikli, daha bilgili ve daha büyük kapasitelerle çalışabilen firmalar olduğunu keşfettiler ve işlerinin bir bölümünü, hatta tümünü onlara yaptırarak, kendi öz işlerine odaklanmayı düşündüler. Bazı firmalar da işçi ücretlerinin daha ucuz olması nedeniyle, üretimlerini yabancı ülkelere kaydırdılar.
Dış hizmet kullanımının hem büyüme yarattığı hem de kârlılığı artırdığı anlaşıldı. Özellikle de bilgisayar kullanımı gerektiren işlerin pahalı olması, özel bilgi gerektirmesi ama buna karşın, uzaktan yönetilebilir olması, bu konudaki  dış hizmet kullanımını artırdı.

Çeşitleri neler?  
Bugünlerde, üretimin kendisi, muhasebe, bilgisayar sistemleri, müşteri hizmetleri, başvuru merkezleri, mühendislik hizmetleri, temizlik hizmetleri, koruma hizmetleri, sağlık servisleri, avukatlık hizmetleri, stoklama, mal temin hizmeti, internet sayfaları yönetimi, ödeme sistemleri, personel hizmetleri, vergilerin hesaplanması, araştırma gibi birçok konuda kuruluşlar dış hizmet ve kaynaklara başvuruyorlar.
Firmaların yüzde 36’sı maliyetlerini azaltmak için; yüzde 36’sı kendi öz işlerine daha çok odaklanabilmek için; yüzde 13’ü daha kaliteli mal ve hizmet ürettirdikleri için; yüzde 10’u piyasaya daha süratli girebildikleri, mal veya hizmet sağlayabildikleri için; yüzde 4’ü yeni bilgi ve fikirleri kapabilmek amacına yönelik olarak; yüzde 1’i de başka işlere sermaye ayırabilmek amacıyla dış hizmet ve kaynak kullanımına yöneliyorlar.

Başka ülkelere açılma 
Başka ülkelere açılma ve buralarda iş yapma açılımı, hem bu ülkelerden dış hizmet sağlamak hem bu ülkeleri daha yakından tanımak ve hem de bu ülkelerin pazarlarını kullanabilmek anlamına geliyor.
Yapılan istatistiklere göre, 2008 global krizini takiben, sadece bilgisayar hizmetleri ve teknoloji kullanımı konusunda, ABD’den 100 milyar dolar tutarında bir kaynak yabancı ülkelere aktarıldı ve bu aktarım 2.3 milyon kişiye istihdam olanağı sağladı. Bu aktarımdan, Romanya, Rusya, Ukrayna, Polonya, Çek Cumhuriyeti ve İrlanda pay alırken, maalesef, bu ülkeler arasında ülkemiz bulunmuyor.